Bij werkzaamheden aan de Schalkwijkerbrug zijn resten van een middeleeuwse stadspoort gevonden. De Schalkwijkerpoort stamt uit de 15e eeuw. Tot nu toe werd gedacht dat er weinig meer van terug te vinden was.
De meeste Haarlemmers kennen alleen de Amsterdamse poort, de enige poort die nog over is van de 11 stadspoorten die ooit deel uitmaakten van de stadsverdediging van Haarlem. In de middeleeuwen was het historische centrum van Haarlem omgeven door een hoge stadsmuur en een brede gracht. De toegang tot de stad werd bewaakt door de poorten in deze muur.
Reizigers vanuit het zuiden en oosten
De Schalkwijkerpoort werd in de 15e eeuw gebouwd, na de aanleg van de stadswijk aan de oostkant van het Spaarne, de Burgwal. Daarmee werd een oudere poort vervangen, die vermoedelijk iets noordelijker gelegen was. Voor de poort lag een brug over de stadsgracht, nu de Herensingel. Reizigers die vanuit het zuiden kwamen, kwamen door de Schalkwijkerpoort de stad binnen. Dat was over de weg langs de oostelijke oever van het Spaarne, of vanuit het oosten over het pad langs de Zomervaart. In de 19e eeuw werd de poort gesloopt om de verkeerssituatie te verbeteren.
Bij werkzaamheden aan de Schalkwijkerbrug zijn delen van de voet van de oude poort en een deel van de bogen van de oude brug tijdelijk zichtbaar geworden. Paul van Kempen, archeoloog bij gemeente Haarlem, had de ontdekking niet verwacht. “De oorspronkelijke brug voor de poort is in 1927 vervangen. We hadden gedacht dat de resten van de poort daarbij meer verstoord zouden zijn. De vondst van de muurresten geeft ons een kans om meer te weten te komen over de wijze waarop de poort is gebouwd, de datering en de precieze ligging.”
Gedenksteen
De muurresten blijven in de bodem bewaard, onder de vernieuwde Schalkwijkerbrug. Omdat zij inmiddels weer zijn toegedekt is er voor Haarlemmers weinig te zien. Als de werkzaamheden aan de brug klaar zijn, wordt een gedenksteen geplaatst.
Wie geïnteresseerd is in de archeologie van Haarlem, kan volop genieten in het Archeologisch Museum Haarlem aan de Grote Markt. Het museum is van woensdag tot en met zondag open van 13.00 tot 17.00 uur. Toegang is gratis.
Meer informatie vindt u op Archeologisch Museum Haarlem(link is extern)
Meer over de vervanging van de huidige brug vindt u op Vervanging Schalkwijkerbrug
DIT BERICHT KOMT UIT DE NIEUWSBRIEF VAN DE GEMEENTE HAARLEM VAN 14 SEPTEMBER 2023